- 23 شهریور 1404
- توسط rza_x0wwhcb5
- اخبار
مقایسه دکلهای برق و مخابرات از نظر تاثیر بر سلامتی
با گسترش روزافزون فناوریهای بیسیم، نگرانی درباره تأثیر امواج الکترومغناطیسی بر سلامتی انسان بیش از گذشته مطرح شده است. بسیاری از مردم زمانی که یک دکل مخابراتی در نزدیکی محل زندگیشان نصب میشود، دچار اضطراب و نگرانی میشوند، در حالی که کمتر به خطوط انتقال برق فشار قوی یا وسایل برقی اطراف خود توجه میکنند. اما کدامیک از این منابع واقعاً خطر بیشتری دارند؟
منبع امواج الکترومغناطیسی؛ از خانه تا دکل
تقریباً تمام تجهیزات اطراف ما از یخچال و تلویزیون گرفته تا گوشیهای موبایل و دکلهای برق و مخابرات، به نوعی میدانهای الکتریکی و مغناطیسی ایجاد میکنند. این میدانها دو دسته اصلی دارند:
🔹منابع عمدی: مثل دکلهای تلفن همراه یا آنتنهای رادیو و تلویزیون که هدفشان ارسال امواج است.
🔹منابع غیرعمدی: مثل موتور یخچال یا سشوار که در کنار عملکرد اصلیشان، میدانهای الکترومغناطیسی ناخواسته تولید میکنند.
جالب است بدانیم قدرت میدان در وسایل ساده خانگی هم میتواند از مقادیر مجاز فراتر رود، بهویژه وقتی فاصلهمان از آنها خیلی کم است.
دکلهای برق؛ قدرت در فرکانس پایین
خطوط انتقال برق فشار قوی یکی از قویترین منابع میدانهای الکتریکی و مغناطیسی هستند. برای مثال:
🔹میدان الکتریکی زیر خطوط فشار قوی: حدود ۱۰ کیلوولت بر متر است، که رقم بالایی محسوب میشود.
🔹میدان مغناطیسی در نزدیکی وسایل برقی پرقدرت: میتواند به صدها یا حتی هزاران میکروتسلا برسد.
با این حال، شدت این میدانها با فاصله گرفتن بهطور چشمگیری کاهش پیدا میکند. به همین دلیل سکونت دقیقاً زیر خطوط انتقال برق یا چسبیدن به وسایل پرمصرف توصیه نمیشود.
دکلهای مخابراتی؛ فرکانس بالا با توان محدود
دکلهای تلفن همراه و تجهیزات مخابراتی در محدوده فرکانس چند صد مگاهرتز تا چند گیگاهرتز فعالیت میکنند. ویژگی آنها این است که:
🔹شدت میدان در نزدیکی دکل به دلیل ارتفاع زیاد آنتنها معمولاً به سطح زمین نمیرسد.
🔹در مقایسه با خطوط برق، توان تابشی دکلها به مراتب کمتر است.
🔹استانداردهای جهانی مانند ICNIRP و سازمان بهداشت جهانی (WHO) محدودیتهای سختگیرانهای برای این امواج تعیین کردهاند و تجهیزات مخابراتی موظف به رعایت آنها هستند.
مقایسه مستقیم دکلهای برق و مخابرات
جدول زیر بهصورت مختصر و کاربردی، مقایسهای مستقیم بین دکلهای برقی و مخابراتی از نظر فرکانس، توان میدان، ریسکهای احتمالی بر سلامت، و فاصله ایمن ارائه میدهد تا با نگاهی علمی و شفاف، تفاوتها و شباهتهای آنها را درک کنید.
| ویژگی | دکل برق | دکل مخابراتی |
|---|---|---|
| نوع فرکانس | پایین (۵۰ یا ۶۰ هرتز) | بالا (چند صد مگاهرتز تا چند گیگاهرتز) |
| شدت میدان | بسیار زیاد در نزدیکی | کمتر و کنترلشده |
| منبع تولید | انتقال انرژی | ارسال داده و ارتباطات |
| الگوی کاهش شدت | با فاصله کاهش چشمگیر | معمولاً به سطح زمین نمیرسد |
| خطر بالقوه برای سلامت | بیشتر در صورت سکونت نزدیک یا تماس مداوم | کمتر، در صورت رعایت استانداردها ناچیز |
برداشت عمومی و واقعیت علمی
اغلب مردم دکلهای مخابراتی را خطرناکتر از دکلهای برق میدانند، شاید بهخاطر ظاهر بزرگ و برجسته آنها که چشم را جلب میکند. اما واقعیت کمی متفاوت است:
🔹دکلهای برق میدان الکترومغناطیسی قوی با فرکانس پایین تولید میکنند و احتمال اثرگذاری بیشتری روی بدن دارند.
🔹دکلهای مخابراتی امواج رادیویی با فرکانس بالا و انرژی کم دارند و اگر طبق استاندارد نصب شوند، معمولاً بیخطر هستند.
پس ترس از دکلهای موبایل بیشتر جنبه روانی دارد تا علمی.
استانداردها و توصیههای ایمنی
تمام تجهیزات برقی و مخابراتی باید مطابق با استانداردهای ملی و بینالمللی ساخته و نصب شوند. برای کاهش نگرانیها بهتر است:
🔹محل سکونت در فاصله امن از خطوط برق فشار قوی باشد.
🔹وسایل برقی پرقدرت مانند سشوار یا ریشتراش با فاصله مناسب و در زمان کوتاه استفاده شوند.
🔹درباره دکلهای مخابراتی بیشتر به دادههای علمی و گزارشهای سازمان بهداشت جهانی اعتماد کنیم تا شایعات.
جمعبندی
اگرچه دکلهای مخابراتی بیشتر مورد توجه و نگرانی عمومی هستند، اما از نظر علمی دکلهای برق فشار قوی و حتی برخی وسایل خانگی میتوانند میدانهای بسیار قویتری تولید کنند. خوشبختانه سازمانهای بینالمللی سالهاست حدود مجاز ایمنی را تعیین کردهاند و تجهیزات باید مطابق این مقررات ساخته شوند. بنابراین، رعایت فاصله ایمن از منابع پرقدرت و استفاده هوشمندانه از وسایل برقی، کلید اصلی حفظ سلامت در دنیای پر از امواج امروزی است.










